Bisküvi, Peksimet, Gevrek Kurabiye Gerçeği
Hepsini ayrı ayrı da inceleriz ama öncelikle size bu birbirine akraba yiyeceklerin tarihi ve aralarındaki bağlar hakkında şaşırtıcı bilgiler vermek istedik. Şu çağda çayın yanına bolca meze ettiğimiz, ikramların vazgeçilmezi olan bu mübareklerin bakınız nasıl bir tarihleri var, hayatımıza nasıl girmişler, dahası dilimizdeki en doğru kullanımı nedir?
Peksimet
Mesela peksimeti peksimet yapan şey aslında savaşlardır. Eski Yunan’da “paksimodi” -peksimet- iki kez pişirilmiş asker ekmeğine verilen isimdi. En kadim olan da zaten “Peksimet” lafzıdır. İ.Ö. 3 yüzyılda Roma’da şarapla yeniden ısıtılarak yenen ekmeklere, “İki kez pişirilmiş / yani çifte kavrulmuş” anlamına gelen “panis bis coctum” ya da “biscocotus” denirdi.
Eski gemiciler ise uzun deniz seferlerinde ekmekleri bozulmasın ve daha uzun süre dayansın diye fırına verirlerdi.
Bisküvit ve Kurabiye
Fransızca “biscuit” -iki kez pişirilmiş- sözcüğü bu eski gemicilerin deniz seferleri sonrasında ortaya çıkmış bir kelimedir. Amerikalılar bizim bildiğimiz bisküviye doğrudan “cookie” -kurabiye- derler. İngilizler ise yumuşak olanlarına “cookie” derken sert olanlarına “biscuit” derler.
Gevrek
Bizim dilimizde ve kültürümüzde ise buna karşılık gelecek şekilde “peksimet” ya da en doğru kullanımıyla “gevrek” sözcüğü kullanılmaktadır.
Aslında bisküvi yabancı kökenli bir kelime olup dilimize bir türlü oturamamıştır. Bisküvi için “bisküit”, “bisküvit”, “püskevit” ya da “Püssküüüt” gibi seslenmeler mevcuttur.
Bu yüzden bütün bu grup yiyecekler için “Gevrek” “Bkz, başarılı kullanım: Gevrekandginger.com” kelimesini kullanmamız en doğrusudur. Yok ben illa kadim dilden gideceğim derseniz “Peksimet” üzerinden ilerleyin ama ne olur “Bissküü” kelimesine takılmayın :)
Afiyet olsun!
*Peksimet, bisküvi, kurabiye ve gevrek hakkında ekleyeceğiniz bilgiler olursa yorum kısmına kıymetli görüşlerinizi bekleriz.
Foto Credit: “Zwieback-1” by No machine readable author provided. Rainer Zenz assumed (based on copyright claims). – No machine readable source provided. Own work assumed (based on copyright claims).. Licensed under CC BY-SA 3.0 via Wikimedia Commons – https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Zwieback-1.jpg#/media/File:Zwieback-1.jpg