Mantı Nedir?

Türk yeme-içme kültürümüz hamur işi ve et yemeği ağırlıklıdır. Çünkü biz hamur ve et sever bir milletiz. Bu su götürmez bir gerçek. Hele bu ikilinin bir arada olduğu lezziz yemekleri daha fazla severiz. Mantı da bunlardan biri…

Mantı, açılan mantı hamurunun küçük kareler halinde kesildikten sonra iç harcının bu karelere paylaştırılması ve hamurun istenilen şekilde (bölgelere göre kapama şekli değişir) kapatılarak suda haşlanmasıyla yapılan yöresel bir yemektir. Tercihe göre üzerine sarımsaklı yoğurt ve kızgın yağda kavrulmuş kırmızı biberli sos dökülür.

Mantının yapılışı yöreden yöreye çok farklılıklar gösterir. Örneğin, mantı ile özdeşleşmiş olan Kayseri’de mantılar küçük küçük yapılırken, Trakya, Karadeniz gibi bölgelerde muska (üçgen) şeklinde tercih edilmektedir. Bazı bölgelerde sarımsaklı yoğurtlu, bazı bölgelerde cevizli tercih edilir. Bazı yöreler sulu olarak yemeyi tercih ederken bazı yöreler de tamamen suyunu süzerler. Fırınlanmış olarak tercih edenler de vardır.

İç malzemesi her zaman kıymadan oluşmayabilir. Tüm farklılıklara rağmen bugün ülkemiz genelinde yediğimiz ve ülkecek en sevdiğimiz yemeklerden biri şüphesiz mantıdır.

Mantının Tarihi

Bugün kime sorarsak soralım, hemen herkes mantının Kayseri’den çıktığını söyler herhalde… Ama aslında mantı Asya kökenli bir yemektir. Mantının keşfi resmi kayıtlara göre 13. yüzyıla dayanmaktadır. Mantı, adını Çince “Mantou” sözcüğünden alır. Yani Çin orjinli bir yemektir.

Mantı, 15. yüzyılda Orta Asya Türkleri sayesinde Çin’den başlayarak Anadolu ve Akdeniz aracılığıyla Avrupa’ya kadar uzanan dünyaca ünlü ticaret yolu İpek Yolu ile Anadolu topraklarına ulaşmıştır.

Osmanlı döneminde Saray yemekleri arasında çok geçmeden yerini alan mantı, o kadar seviliyormuş ki Fatih Sultan Mehmet tarafından her gün kahvaltı olarak yeniliyormuş. II. Bayezid de mantı seven padişahlardanmış. Onun tercihi ise mantının buharda pişirilmiş haliymiş.

Günümüzde sade suda ya da et suyunda haşlanarak pişirilen mantı, Osmanlı döneminde buharda da pişiriliyormuş. Mantıya o dönemlerde nohut gibi bakliyatlar da ekleniyormuş.

Nasıl Yapılır?

Mantının iç harcı için ince ince doğranmış soğan, kıyma, tuz ve karabiber derin bir kapta harmanlanır. İsteğe bağlı olarak iç harcına ince doğranmış maydanoz, toz biber ve reyhan da eklenebilir.

Mantı hamuru için derin bir kaba un konulur. Unun ortası havuz gibi açılarak yumurta, tuz ve ılık su eklenir ve yumuşak bir hamur elde edene kadar yoğurulur. Yoğurulan hamurun üzeri nemli bir bezle örtülerek yarım saat dinlenmeye bırakılır.

Dinlenen hamur önce birkaç eşit parçaya bölünür. Her bir eşit parça oklava yardımıyla açılır. Açılan mantı hamuru 1,5 cm’lik kareler oluşturacak şekilde kesilir. İç hacı bu karelere paylaştırılır ve kare hamur parçaları dört ucundan birleştirilerek kapatılır. Kapama işlemi isteğe bağlı olarak iki ucu birleştirilip üçgen şeklinde de yapılabilir. Bu işlem tüm hamura uygulandıktan sonra mantı taneleri birbirine yapışmasın diye arada un serpiştirilir.

Büyük bir tencereye su konulur. Su kaynamaya başlayınca mantılar haşlanmak üzere suya atılır. Mantılar haşlanırken bir yandan sarımsak ezilip yoğurt ile karıştırılır ve bir tavada da tereyağı eritilip pul biber kavrulur. Haşlanan mantının fazla suyu süzülür. Mantı bir tabağa alınır. Üzerine sarımsaklı yoğurt ve pul biberli tereyağı sosu gezdirildikten sonra servis edilir.

*Mantı hakkında sizin de ekleyeceğiniz bilgiler ya da nerede yenebileceğine dair görüşleriniz varsa lütfen yorum kısmına yazarak bu yazıya katkıda bulunun.