Çölyak Hastalığı Nedir ve Hastalar Nasıl Beslenmeli?

Ülkemizde çok yaygın fakat az bilinen bir hastalık. Genetik bir hastalık olarak tanımlanan çölyak, her yaşta ortaya çıkabilir.  Çölyak hastalığı, ince bağırsağın, gluten adlı proteine karşı ömür boyu süren ve kronikleşen alerjisi, hassasiyetidir.  Alınan gıda, ince bağırsakta bileşenlerine ayrıştırılıp bağırsak mukozası üzerinden kana karışır.

İnce bağırsakta villus denilen kıvrımlı çıkıntılar vardır. Çölyak hastası gluten içeren bir yiyecek tükettiğinde alerji nedeniyle villus zarar görerek azalıp, küçülmeye başlar. Bu azalmalarla beraber bağırsakta villus yüzölçümü azalır. Bunun sonunca alınan glutenli yiyecekler emilemez hale gelir. Bu olaylar sorasında beslenme yetersizliği, karın bölgesinde şişlik ve kansızlık ile hastalık belirtileri ortaya çıkmaya başlar.

Çaresi Nedir?

Hastalığın tek çaresi glutensiz sıkı bir diyettir. Sıkı uygulanan diyet ile villus çıkıntıları eski formunu kazanabilir. Fakat az miktarda alınan gluten bağırsaklardaki tahribatın tekrarlamasına neden olur.

Çölyak hastasının yememesi gereken besinler: Buğday, arpa, çavdar ve yulaf  katkılı her türlü ürün.  Galeta ununa, una batırılarak kızartılmış tavuk balık gibi et ürünleri,  malt kullanılan içecekler, bira votka cin vb. ürünler,  hazır çorba, pilav, köfte, pane harçları,  gluten içeren çikolata ve sakızlar. Ayrıca gluten sadece gıdalarda değil saç kremi ve türevleri ürünlerde de bulabilir. Bu tür ürünler alınırken içerikleri kesinlikle kontrol edilmelidir.

Çölyak hastası tahıl grubundan mercimek, mısır, pirinç, patates, soya fasulyesi gibi ürünleri rahatlıkla tüketebilir. Çölyak hastası ne olursa olsun alacağı her gıdanın içeriğini kontrol etmelidir. Çölyak hastaları üzgünüm ama, maalesef işiniz gerçekten zor.

Bu yazı “GastronomiSozlugu” tarafından yazılmıştır.

Görsel Kaynak: familydoctor.org