Yemeklerde Kullanılan 5 Ana Sos

Sos, yemeğin üzerine dökülmek suretiyle, sıvı yada yarı katı formda olan, yemeğin lezzetini arttırmaya ve görsellik katmaya yönelik kullanılan yardımcı yemektir. Bu nedenle soslar tek başlarına tüketilemez. Sos sözcüğü Fransızca “Sauce” den gelmektedir. Fransız mutfağında 5 ana sos kullanılmaktadır. Bunlardan 4’ünü Klasik Fransız mutfağının kurucusu kabul edilen Marie-Antoine Careme, 1’ini de (sarı sos) Auguste Escoffier bulmuştur. Bu soslar;

Beşamel Sos (Krem Rengi Sos)

Yağ ve un kavrulurken içine sütün yavaş yavaş eklenmesiyle elde edilen bir sostur. Pirzola, balık, tavuk, haşlanmış sebze ve makarna kullanılabilinir. Bu ana sosa değişik malzemeler ekleyerek farklı soslar türetilebilinir. Mornay, Nantua, Soubise, ve Hardal sosu, Beşamel sosundan türeyen evlat soslardır.

Velute Sos (Beyaz Sos)

Aynı beşamel sos gibidir. Sadece un ile yağ, 1-2 dk yerine 3-4 dk kavurmalı ve süt yerine açık renkli et suyu(balık,tavuk,dana kemiğinden yapılan) ile sosun yoğunluğu ayarlanmalıdır. Balık ve tavuklu başlangıç yemeklerinde kullanılabilir. Poulette, Aurora, Köri, Mantar ve Albufera sosları Velute sosundan türeyen evlat soslardır.

Espanyol Sos (Kahverengi Sos)

Espanyol sos yapılırken un ve yağ, rengi kahverengi olana kadar(5-8dk.) kavurulur ve koyu renkli et suyu(Dana, tavşan,hindi gibi) ile sosun yoğunluğu ayarlanır. Kümes hayvanları eti ve kırmızı et ile yapılan yemeklerde kullanılabilir. Bordelaise, Robert, Chasseur ve Madeira sosları, Espanyol sosundan türeyen evlat soslardır.

Domates Sosu (Kırmızı Sos)

5 ana sosun en popüler olanıdır. Domates temelli olan sos, çeşitli baharatlar, lezzetlendirici sular ve ek malzemeler katılarak hazırlanır. Makarnada çok kullanılır. Kümes hayvanları etinden ve kırmızı etten yapılan yemeklerde de kullanılmaktadır. Bolonez, Creole ve Portuguese sosları, Domates sosundan türeyen evlat soslardır.

Hollandez Sosu (Sarı Sos)

Sadeyağ(yoksa tereyağ kullanılabilinir), yumurta sarısı ve limon suyundan oluşur. Sebze, et ve balık yemeklerinde kullanılabilir. Maltaise, Mousseline, Noisette ve Girondine sosları, Hollandez sosundan türeyen evlat soslardır.