GURME NOTLARIOdaTV Yazıları

Türk İşi Sosislide Devrim

Bu ara özellikle telefon klavyesinde emojileri olan yemekleri araştırıyorum. Birkaç haftadır “Harbiyiyorum” Instagram hesabımda Türkiye’de en iyi sosisli sandviç yapan mekanları soruyorum. Bununla ilgili de birçok cevap aldım. Anladığım o ki; bana tavsiye edilen iyi sosisli sandviçlerin kaderi Türkiye’de birbirlerini taklit ederek yeni açılan burgercilerin elinde duruyor. Yani bir burger restoranı, menüsüne alternatif olarak bir de sosisli sandviç ilave ediyor lakin gerçek anlamda yurt dışındaki gibi doğrudan sosisli sandviçin ya da iyi bir sosisin hakkını vermemiş oluyor. 

Bugün size Kadıköy’de Caferağa Mahallesi Şevkibey Sokak’ta çiçeği burnunda ve devrimci bir sosisli sandviççiden bahsedeceğim. İsmi: Faruk’s Hot Dog. Ama öncesinde Türkiye’de sosisli sandviçin tarihsel gelişiminden bahsetmem gerekiyor. 

SALÇALI SUDA SOSİSLİ SANDVİÇ SATAN BÜFELER

Hepimiz biliriz, biz Türkler sosisi evde daha çok salçalı suda haşlayarak yeriz. Bu öyle yerleşik bir yeme alışkanlığıdır ki; dışarıda büfelerde ilk yediğimiz sosisli sandviçleri hatırlayınız lütfen. Kırmızı ışık altında buharı üstünde salçalı suda pişen sosisler çoğu zaman açık bir ayran eşliğinde açlığımızı hızlıca yatıştırmaya teşnedirler. Sosisin içinde piştiği salçalı su, aynı zamanda sandviçe de sos olur. Büfe yetkilisi size bir kaşık ile sosisin içinde piştiği suyu sandviç ekmeğinin içine boca eder. Sosisi aynı salçalı sudan çıkarır ve iddiasız bir sandviç ekmeğinin içine koyar. Bu ayaküstü büfelerin sosisli sandviçe kattığı bir diğer artı da “Büfe Hardalı” diye geçen toz hardal ile kendi yaptıkları bir hardaldır ve inanın bir acıdan çok daha ötesidir. (Bu hardal sushideki wasabi gibidir.) İsteğe göre büfe hardalı ve ince uzun kesim büfe turşusu ilave edilerek sosisli sandviç tamamlanır. O salça sos, o hardal ve büfe turşusundan bir kez ısırık alıp sevdiyseniz eğer bu sosisli sandviç deneyimini bir daha unutmanız mümkün değildir. İşte bu kelimenin tam anlamı ile “Türk Usulü Sosisli Sandviç”tir ve sadece Türkiye’ye özeldir. Yurt dışından yabancı arkadaşlarınızı bu büfelere götürecek olursanız onlar da bunun daha önce hiç görmedikleri usulde hazırlanan bir sosisli sandviç olduğunu söylerler. 

Bu büfelerin en büyük handikapı sosisin kaliteli bir sosisli olmaması en büyük artısı da (elbette) ucuz olmalarıdır. 

Yani demem o ki Türkiye’de büfeler sosisli sandviç kültürünü bugünlere taşıyan algının primitif temellerini oluşturur. 

YENİ NESİL SOSİSLİ SANDVİÇÇİLER

Gel zaman git zaman Türkiye’de sosisli sandviç, yazımın en başında bahsettiğim gibi daha batılı hali ile önce yeni açılan burgercilerin menülerinde yer almaya başladı ve zaman içerisinde de birçok mekan yurt dışındaki örneklerini modelleyerek, piyasada yer edinmeye çalıştı. Sosislerin üzerine garnitür olarak tatlı ekşi relishiler, Alman lahana turşusu olarak bilinen Sauerkrautlar ve kurutulmuş soğanlar eklendi. Sosisler de zaman içinde geliştirildi ve içerisine çedar, kars gravyeri, sucuk gibi dolgular girdi. Bazı sosisli sandviç yapan mekanlar domuz sosisi de menülerine eklediler. Böylece Türkiye batılı sosisli sandviçle hepten tanışmış oldu. Yetmedi yeni sosisli sandviç ekmekleri de çeşitlendirildi. Hamburgercilerde çok moda olan tatlı brioche ekmekler (bence pastane poğaçasından farkı yoktur) susamlı, çörek otlu çeşitler ile menülerde sosisli sandviç kombinasyonları yapılmaya başlandı. Yine yetmedi sosisli sandviçlerin üzerine konulan soslar da bereketlendi ve sandviçlerin üzerine sel gibi aktı. Her şeyde olduğu gibi burada da görgüsüzlük sınır tanımadı ve günün sonunda maalesef bu soslar ve garnitürler altında yediğimiz sosisi asla göremez, içindeki iyi bir sosis dahi olsa o sosisin lezzetini alamaz, ne yediğimizi anlayamaz hale geldik. Ayrıca onca soslu ve garnitürlü sosisli sandviçi yerken sandviçler elimizde parçalandı, üzerlerindeki soslar yüzümüze, gözümüze, kirpiğimize bulaştı. Sandviçin içindeki garnitürlerin yarısı ise yerlere saçıldı.

Böylece her geçen gün sosisli sandviçte Türk damak tadından uzaklaşıldığı gibi, sosisli sandviç yeme zevkimiz de elimizden alındı. 

Gelelim Faruk’s Hot Dog’a ve neden devrimci olduğuna…

FARUK’S HOT DOG

Açılalı daha henüz bir hafta dahi olmayan Faruk’s Hot Dog ise işte tam olarak bu batıdan modellenen ve artık yenmesi işkence haline gelen sosisli sandviçlere rağmen illa “Turkish Hot Dog” diyerek Türkiye’de, yine yazımın başında belirttiğim Türk damak tadının alışık olduğu “büfe sosislisi”ni epeyce ileri taşımayı kendine misyon edinmiş sevimli bir sosisli büfesi. Peki Türk sosisli sandviçi olarak bildiğimiz sokak büfe sosislisinden Faruk’s Hot Dog sosisli sandviçlerinin farkı ne? 

PİŞİRME METODU VE SOSİS SEÇİMİ

Büfelerdeki ucuz ve muhteviyatı tavuk olduğu söylenen sosislerin aksine Faruk’s Hot Dog sosisleri yüzde yüz dana eti, özel kalibre imal ediliyor ve fümeleniyor. Sosisler büfelerdeki gibi salçalı sosta pişirilmiyor. Dünyadaki en sağlıklı pişirme biçimlerinden (benmari) ile özel cihazlarda yüksek ısıda buharda pişiriliyor. Böylece yağı, lezzeti, füme rayihası hepsi sosisin içerisinde kalıyor. Ayrıca bu şekilde piştiği için sosisi ısırdığınız zaman içerisi sulu, dışı ise sert oluyor. (Bir sosisi yerken en sevdiğim de bu) Bu bağlamda bu pişirme metodu ile Amerika Chicago’da yapılan sosisli sandviç tarzını da andırıyor tabii. 

Tıpkı büfelerde olduğu gibi salça sosları da var. Ancak onun için de ayrı bir tarif geliştirmişler ve salçayı daha kuvvetli bir sos olarak ortaya çıkarmışlar. Tıpkı sosislilerde yaptıkları gibi salça sosunu da ayrı bir benmari küvetinde buharda tutuyorlar. Her siparişte bu özel tarif salçayı tıpkı büfelerde olduğu ekmeğin tek bir tarafına sürüp sosisi sandviçin üzerine bırakıyorlar.

Zaten sırf bu geliştirmeler ile birlikte piyasadaki sosisli sandviçlerden on gömlek üstün hale geliyorlar.

BÜFE HARDALI VE TURŞUSU

Yazımın başında bahsettiğim, büfelerde bulunan toz hardal ile yapılan aşırı acı büfe hardalı burada da yapılıyor. Tabii ki bu hardalı da kendilerince geliştirmişler ve keskinliğini daha da artırmışlar. Ayrıca turşu da büfelerde yediğimiz turşular gibi dikey kesim ve aynı lezzete. 

SADECE ÜÇ ÇEŞİT SOSİSLİ MEVCUT

Garnitür ve soslar ile sonsuz çeşit sosisli sandviç kombinasyonu yapmak yerine Faruk’s Hot Dog menüsünü başlangıçta üç çeşit sosisli sandviç ile sınırlı tutmuş. 

Classic Faruk, Blondie Faruk ve Russ Faruk. Tahmin edersiniz ki, klasik olan bildik büfe sosislisinin Nirvana versiyonu olan, Blondie Faruk çedar seven gençlik için çedar örtülü, Russ Faruk ise birçok yerde “Goralı” diye de anılan Rus salatası ilaveli… Menü bu kadar. 

Çalışan yetkili “Türk Büfe Sosislisi”nin en iyi örneğini yapmak için kolları sıvadıklarını söylüyor. Ayrıca bu geliştirdikleri yeni model ile tüm dünyaya Türk usulü sosisli sandviçi “Turkish Hot Dog” ismi ile duyurmak istediklerini de sözlerine ilave ediyor. Hep derim Amerika’yı yeniden keşfetmeye gerek yok. Bir şeyleri sürekli yurt dışından kopyala yapıştır yapmak yerine üzerinde bulunduğumuz zengin havzadaki değerler üzerine düşünmek ve onları tekrar yorumlamak yeterli aslında.

Ben hem klasik, hem de Rus salatalı Faruk’tan yedim ve her ikisini de çok beğendim. Ayrıca şişe ayranları da kara mayalı bir ayran ve oldukça başarılı. Hepsini tavsiye ederim ve Faruk’s Hot Dog’a sosisli sandviç konusunda kafa karışıklığımı giderdikleri için teşekkürü bir borç bilirim. 

Peki Faruk ismi nereden mi geliyor? 

Onu da gidince artık siz sorar, öğrenirsiniz…

ODATV Yazıları

Salih Seckin Sevinc

Harbiyiyorum.com kurucusu ve yazarı. 2009'dan beri yeme-içme üzerine keşifler yapıyor. Araştırıyor, yiyor, içiyor, videolar/fotoğraflar çekiyor, düşünüyor ve yazıyor. 2021 - "Ruhani" (Roman) 2018- "Ölüm Yolcusu Abdülüver'in Tuhaf Seyahatleri" (Roman) 2016 - "Harbi Yiyorum - Türkiye'de Harbiden Nerede Ne Yenir?" (Yemek Kitabı) 2015 - "Her Şeyin Başı Blog" (İş Kitabı) 2014 - "Social Media for Real" (İngilizce İş Kitabı) 2012 - "Pazarlama İletişiminde Sosyal Medya" (İş Kitabı) kitaplarının yazarı. 2018'den bu yana ODA TV "Lezzet Peşinde" köşe yazarı, Eylül 2019'da KRT'de "Harbi Yiyorum" programını hazırlayıp sundu. Şu anda "Nerede Ne Yenir?" cümlesinin altını doldurmaya ve lezzet keşiflerini/öğrendiklerini size aktarmaya devam ediyor.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir