İstiridye Afrodizyak mıdır?
İstiridye Hakkında Doğru Bilinen Yanlışlar
Afroizyak, yani cinsel isteği artıran gıdalar efsanesi yüzyıllardır peşimizi bırakmamasına rağmen hiçbir gıdada böyle bir etki yaratabilecek bir madde tespit edilmemiştir. Yani “afrodizyak” başlığı altında pazarlanan bütün gıda ürünlerinin hemen hemen hepsi hurafedir.
Bu etkiyi yarattığına inanılan gıdaların başında ise istiridye gelir. Bazı marjinal araştırmacılar bu çift kabuklu yumuşakçalar yüksek düzeyde çinko içerdiği için böyle bir efsane uydurmuşlardır. Çünkü yine aynı araştırmacalara göre çinko eksikliği yumurtalıkların (testislerin) daha küçük olmasına, dolayısı ile cinsel olgunlaşmada gecikmelere, testesteron eksikliğine ve az sperm üretilmesine, dahası iktidarsızlığa yol açabilir. Ancak bunlar neredeyse hiç hayvansal protein içermeyen bir beslenme düzeninin benimsendiği ve emilim bozukluğu sendromunun mevcut olduğu sınırlı kırsal bölgelerde tespit edilmiştir.
Elbette bunlar uç durumlardır. Çinko takviyeleri alındıktan ve özellikle bol miktarda istiridye tüketildikten sonra bile cinsel güçte genel anlamda bir artış görüldüğü kanıtlanmamıştır. Ayrıca zaten çinko normal beslenme düzenimizde (et, yumurta, balık, süt ve tahıllarda) yer alır ve vücudumuzda cinsel istekle pek ilgisi olmayan çeşitli başka işlevler yürütür. (Tiroid hormonlarının metabolizmasında, bağışıklık sistemi hücrelerinin gelişiminde v.s.) Bazılarına göre istiridyenin hak etmediği bu ün, eskilerin “işaretler doktrini” doğrultusunda, istiridyeyi biçimsel olarak erkek testislerine ya da kadın vajinasına benzetmelerinden kaynaklanmaktadır.
Afrodizyak olduğuna inanılan diğer besinlerle ilgili de aynı şey söylenebilir. Bu gıdalardan biri kırmızı biberdir. İçerdiği kaısaisin adlı etken madde mikrodolaşımı kolaylaştırıp böbrek üstü bezlerin adrenalin üretimini teşvik eder ve böylece insana kendini iyi hissettirir ama cinsel faaliyetlerle kanıtlanmış bir bağlantısı yoktur.
Bazı tropikal meyvelerin, androjen bir hormon içerdiği varsayımına dayanılarak trük mantarının, insanın ruh hali üzerindeki olumlu etkisinden ötürü kakaoyla kahvenin, muhtemelen insanın kendini dizginleme mekanizması üzerindeki rahatlatıcı etkisinden dolayı şarabın (aslında alkolün merkezi sinir sistemi üzerindeki etkisi arzulananın tam tersi yöndedir.) ve daha birçok besinin bu etkiyi yarattığı söylenir.
Sonuçta gerçek anlamda afrodizyak gıdaların var olmadığı ortada. Cinsel istek üzerindeki olası olumlu etkiler, bu gıdaların bileşimlerinden ziyade, arzu uyandırmaya uygun ruh halini ve atmosferi yaratabilecek belirli duygusal durumları çağrıştırma ve oluşmalarını kolaylaştırma kapasiteleriyle bağlantılı olabilir. Bu yüzden etkileri dolaylı olur.
Sonuç olarak istiridye afrodizyak bir gıda değildir.