Güveç Nedir?

İnsan sağlığına zararı olmayan killi topraktan pişirilerek yapılan kaplara güveç denir. Güveçte pişen et ve sebze yemeklerinin, tavuk veya deniz ürünlerinin ya da baklagillerin tadı bir başka olur. Çünkü toprak kaptan aldığı o has kokuyla yemeğin rayihası da bir farklı olur. Kısık ateşte malzemenin güveçte pişme süresi 2-3 saatten fazla olup sonuç elbetteki her zaman mükemmeldir. Ayrıca güveçte yapılan yemekler o an ve sıcak olarak servis edilir. Güveç yemekleri ikinci kez ısıtılmaz.

Güveçlerin içinin sırsız olması sağlık açısından da daha yararlıdır. Çünkü güveçlerin sırla kaplanması her ne kadar su sızdırmaz olmasını sağlasa da sırların içerisinde kurşun v.b. zararlı maddelerin olması güveçleri sağlığa zararlı hale getirmektedir. Bu nedenle güveç alırken atalarımızın kullandığı gibi sırsız güveçlerin terich edilmesinde yarar vardır.

Klasik yemeklerin yanında güveçte ayrıca pilav, çorba, hatta kek bile yapılabilir. Ancak kek yapmak için ağzı düz olan güveçler tercih edilmelidir. Aksi halde içerisinden çıkarmak pek kolay olmayacaktır.

Osmanlı mutfağında da çeşitli ebatlarda topraktan yapılmış güveç tencereler, helva güveçleri, testiler, küpler, güveç tavalar ve güveç çömlekler kullanılmıştır. Hatta toprak kaplarda yapılan küplerde su muhafaza edilmiş, daha ufak küplere yağ ve kavurmalar basılarak muhafaza edilmiştir. O dönemlerde Çanakkale, Kütahya ve İznik’te üretilen çeşitli kaplar Sarayın ihtiyaçlarını karşıladığı gibi İstanbul’un ihtiyacını da karşılamıştır.

Şu an her ne kadar artık nadir olsalar da eskiden Sarayda ve İstanbul’da bulunan tüm fırınlar odun ateşiyle çalışan taş fırınlarmış. Güveç veya çömlekler fırına verilmeden önce azıcık hamur yapılıp ağzı sıvanırmış ki yemeğin lezzeti içinde kalsın, yemek kurumasın, yanmasın.

Fırında Güveç Nasıl Yapılır?

Malzemesi;

• 700 gram kuş başı koyun eti
• 2 adet kabak kuş başı doğranmış
• 2 adet patlıcan kuş başı doğranmış
• 1 büyük salkım taze koruk
• 1 adet büyük kuru soğan
• 1 kase ayıklanmış bamya
• 6 diş sarımsak
• 3 çorba kaşığı sıvıyağ
• 2-3 adet yeşil biber
• 2 adet dilimlenmiş domates
• 1,5 su bardağı su
• 1 tatlı kaşığı bal
• Yeterince tuz ve karabiber

Güveç Yapılışı

Güvecin içine biraz yağ gezdirin, sonra elinizle koruk salkımını içine sıkın, kalan korukları da içine elinizle yayın, üzerine sırayla bir sıra et, bir sıra soğan, bir sıra sebze ve sarımsak koyun. Yeterince tuz ve suyu da ilave edin, en son üzerine domates dilimleri ve yeşil biberi koyun. Tereyağını eritin, balı içine karıştırın, yemeğin üzerine gezdirin ve 190-200 derece fırında en az 1,5 sat pişirin ve sıcak olarak servis edin.

Aşağıda etli güveçin nasıl yapıldığına dair 6 dakikalık bir videoyu bulabilirsiniz.