Hambeles (Murt) Nedir?
Halk arasında daha çok Hambeles, Murt ya da Mersin diye çağrılan bu kekremsi tada sahip keyifli meyve aynı zamanda Hümbelez, Hambelez diye de bilinir. Oldukça şifalıdır. Peki, hambeles (murt) nedir?
Antalya’da “Mersin” diye bilinen bu yemiş/meyve Hataylılar tarafından “Hümbelez” diye bilinir ve Hataylıların bir çoğu bu meyvenin Hatay dışında yetişebileceğine inanmaz. Oysa ki aynı isimle Adana ve Mersin’de de bilinir ve tüketilir.
Olgunlaştıktan sonra hamur hupur yenir. Olgunları tatlı ve hafif okaliptüs kokulu olur.
Ne yalan söyleyelim, biz de ilk kez Hatay’da bu meyveye denk geldik. Dalından koparıp yedik. İçinde incir çekirdeğine benzer ama daha ufak bir sürü çekirdeği vardı. Yine de öyle yenilebiliyor ve yemesi çok keyifli. Öğrendik ki, A vitamini yönünden oldukça zenginmiş. Aynı zamanda antiseptik özelliği de varmış. Yaprakları kaynatılıp buharı yaraya ve cilde sürülürmüş, bebek temizliğinde kullanılırmış. (Yapraklarının kendine has bir kokusu var bu arada.)
Daha da şifasını saydılar da saydılar… Eh tamam da bunca şifası varsa neden bu kadar az biliniyor bu “Hombülcaaz” arkadaş? Herkes de tutmuş bir isim uydurmuş. Önce isimde bir karar kılıp acil yurtdışına pazarlamak lazım bu ürünü. Yoksa kıymetini bilmediğimiz bu ürünü yabancılar bizden önce keşfedip kısa bir zaman içinde “Mucizevi Meyve” diye de İngilizce bir isimle satabilirler.
Neyse efendim.
Biz sadece meyve özelliğinden faydalandık, afiyetle yedik. Denk gelirseniz mutlaka deneyin. En nihayetinde bir Çukurova bitkisi/meyvesi olmasına rağmen o bölgede bile hakkıyla bilinmiyor. Adana’da arada sırada tane halde salataya konulduğu da görülmüş… (Ne hoş!)
Hatay‘da çarşıda pazarda tezgahlarda sıklıkla rastlayabilirsiniz.
Son olarak enteresan bir bilgi daha verelim. Hataylılar mezarlık ziyaretlerinde bu “Hümbelez” dalından götürüyorlar. Hatta mezarlık ziyaretlerinde “Hambeles” dalı satanları da görürsünüz.
Öyle mübarek bir bitki işte!
Memleketimizin güzide yemişlerine, meyvelerine, kültürüne sahip çıkalım.