İskoçların Sakatat Merakı
Kamboçya yazılarından bir hafta geriye dönelim. Kamboçya’ya gitmeden iki gün evvel İskoçya menşeili bir cin firmasının davetiyle önce Girvan, sonrasında Edinburgh şehirlerindeydim.
Yani Kamboçyadaki sefaletimden iki gün önce adeta bir İngiliz dükü konforu yaşıyordum.
Sadece on yıllık geçmişi olan bu cin markasının sanki yüzyıllık geçmişe sahipmiş gibi bir algı oluşturması ve cin segmentinde en pahalı ürünlerden biri olarak pazarda yer bulması takdire şayan. Marka, markalaşma üzerine bugüne kadar gördüğüm en başarılı örneklerden biri…
Gündüzleri üretim tesisi gezileri ve laboratuvarlar, akşamları ise İskoç ziyafet sofraları ile hasbıhal olduk.
Bu sofraların vazgeçilmezi, olmazsa olmazı bir yemek bir anda İskoçlara karşı kanımın daha çok kaynamasını sağladı.
Öyle ki bu yemeğin aynı zamanda İskoçların milli yemeği olduğunu öğrendim.
Tanıştırayım: Haggis! Tepeden tırnağa bir sakatat yemeği olur kendisi.
Hatırlarsanız daha önce yazdığım yazıda gittiğim ülkede tek bir referansım olduğunu onun da sakatat olduğunu söylemiştim. Burada İskoçların milli yemeği bir sakatat olarak doğrudan önüme sunulunca heyecanlandım tabii.
PEKİ NEDİR BU HAGGİS
Kuzu kalbi, akciğeri ve karaciğerinin kıyma gibi çekilerek içyağ, yulaf ezmesi ve çeşitli baharatlarla harmanlanıp yine kuzu işkembesinin içine konularak pişirilen iştah açıcı bir yemek.
Belki daha çok İzmir’in esnaf lokantalarında gördüğümüz gömlek yağına sarılı ciğer sarmaya benzetebiliriz ama Haggis’in muhteviyatı elbette daha farklı.
Şahsen bana fazlasıyla hitap etti. Çok sevdim.
İskoçların bu milli yemeği üzerine konuşurken sakatat merakları fazlasıyla ilgilimi çekmeye başladı. Birçok değişik sakatat yemeklerini saymaya başladılar.
O ZAMAN “BLACK PUDDİNG” İLE TANIŞMAYA HAZIR MISINIZ?
Black pudding, aslında kan sosisi (blood sausage) ismiyle İspanya, Portekiz gibi başka ülkerlede de karşımıza çıkan bir sakatat yemeği. İngiliz, İrlanda ve İskoçya mutfağında yaygın olarak tüketilen black pudding içinde domuz kanı, domuz yağı, kuzu içyağı, arpa, yulaf ezmesi ve aromatk bir bitki olan yarpuz (pennyroyal) var. Kızartılmış hali ile çıtır bir hal alıyor.
Black puddingin kardeşi “White Pudding”e geçelim.
White pudding görüntü ve yapılış itibariyle black puddinge benzese de içinde domuz kanı barındırmıyor. Yulaf ezmesi, içyağ, ekmek kırıntıları, domuz eti ve domuz ciğeri ihtiva ediyor. Black pudding gibi kızartılarak yeniyor. Rengi beyaz olduğu için de white pudding demişler.
İSKOÇLARIN KELLE ÇORBASI: POWSOWDİE
Tıpkı bizde olduğu gibi kelle çorbası. Bütün bir kuzu kelleyi çeşitli baharatlar, bezelye ve duruma göre kuzu ayakları ile birlikte pişirip afiyetle yiyorlar.
Haggis gibi Powsowdie’ın da sadece İskoçlara özel bir yemek olmasıyla gurur duyuyorlar.
Yani gördüğünüz gibi sakatatı çok seven ülke bir tek biz değiliz. İskoçlar’da sakatatı çok seviyor ve bir sakatat yemeğini milli yemekleri olarak sunuyorlar.
Bir zamanlar ülkemizde Avrupa Birliği’ne girme koşulu olarak “Kokoreç Yasaklanacak” yaygarası çıkmıştı da, aklıma geldikçe gülüyorum.
Bu yazının orjinali, odatv.com’da yayınlanmıştır.
(Lezzet ve mekan keşifleri için Harbiyiyorum YouTube Kanalımızı takip etmeyi unutmayın!)