Mıhlama ve Kuymak Arasındaki Fark Nedir?
Millet birbirini yedi. Yok mıhlama, yok kuymak. Yok birinde mısır unu ağırlıklı, yok diğerinde peynir ağırlıklı. Muhlama tarifi veren kuymak anlatıyor, kuymak tarifi veren muhlama anlatıyor. Karadenizde aşağı yukarı birçok yerde bu yemeğin çeşitli versiyonlarını yedik. Gelin işin esasını bir de bizden dinleyin.
Karadenizde mısır unu, o mısır ununu kavuracak mukavvi bir yağ ve protein olarak da tuzsuz peynir kullanılarak yapılan tava yemeğine Trabzon ve çevresinde Kuymak, Rize’den ötesinde de Mıhlama denir. (Artvin dahil.) Yani isim sadece coğrafi olarak değişiyor. O kadar. Buradan Trabzonlunun Rizeliden, Rizelinin de Trabzonludan pek haz etmediği çıkarımını hemen yapabiliriz.
“Uy, kuymak mu? Kuymak da ne ola ki? Muhlamadur pu da, muhlama!”
Memleket milliyetçiliği yani.
Her yiğidin yoğurt yiyişinin farklı olması gibi her “Ben kuymak yapıyorum!” diyen ailenin kuymak yapış biçimi de ayrıdır. Aynı şey mıhlama için de geçerlidir.
Lakin genelde Rize ve Rize’nin meşhur yaylalarında yediğiniz şeyin adı mıhlamadır. Trabzon’da ise kuymak siparişi verirsiniz. Gördüğünüz gibi olay yine bölgesel.
Olayı etimolojik olarak inceleyecek olursak “Kuymak”; ismi üstünde kaymakla mısır ununun kavrulmasını gerekli kılar. Mıhlamada ise böyle bir yaptırım yoktur. Muhtemelen tavanın içine atılan tel peynirin tavada eriyip tavaya mıhlanmasından ötürü halk arasında “mıhlama” diye çağrılmaya başlanmıştır.
Neticede Trabzon’da kuymak, Rize’de mıhlamadır işte. Lakin günümüzde Trabzon ve çevresinde bırakın kaymağı, hilesiz tereyağ bulmak bile zordur.
Mıhlama/Kuymak kendi başına yavan bir yemektir. Yanına mutlaka bir tuzlu gerekir. (Zeytin, tuzlu peynir, turşu vesaire) Uzayıp sündüğü zaman etrafındakilere heyecan yaşatır. Mıhlama ve kuymakı hazırlayan kişiler genellikle bunun şovunu yaparlar. Kuymakçılar peyniri yoğun kullandıkları için sündürme eylemi daha gösterişlidir.
Karadeniz’de sevilerek tüketilen yemeklerdir. Yeter ki içinde kullanılan malzemeler iyi olsun.
Afiyetle…
(Harbi lezzet ve mekan keşifleri için Harbiyiyorum YouTube Kanalımızı takip etmeyi unutmayın!)
Mıhlama değil, Muhlama…
Muhlama Rize’de yapılır demişsiniz, Artvin ili dahil. Sanırım Laz’Larda mısır unu ile yapılan muhlama pek bilinmiyor ya da benim ailem ve sülalemde seven yoktu, hatta köylerde. çocukluğumdan beri hiç mısır unu ile yapılanını görmedim. bizde un katılmaz, ya da çok az buğday unu katılır. Annem öyle yapardı. bunu da belirtmek isterim.
Tesekkurler bilgi için..
Çiğdem hanım ve Nuri bey muhlama değil TDK’ya göre mıhlama
ne fark eder, ikisi de berbat bir yemek
Mıhlama diye bişi yok, doğrusu MUHLAMA
Muxlama dogrusudur. Muxlama ismi de mıhlamak ile uzaktan yakından alakasızdır, Laz dilinde (Lazca yani Lazuri Nena) iki tarafında tutulacak yerleri olan muxlama denilen kabın içinde yapılır adı da oradan gelir. (Makalede paylaştığınız kab)