Oruk Nedir?

Oruk Nedir ve Detaylı Oruk Tarifi

Oruk Hatay’da içli köfteye verilen isimdir. Elbette bu içli köfte, uygulamada Antakya’ya özgü farklılıklar içerir. Mesela en büyük farklılığı hamuruna dövülmüş et konulmasıdır. Ayrıca her içli köftede olduğu gibi büyük el mahareti ve ustalık ister. Maraşlılar ve Adanalılar içli köfteyi haşlarlar, Gaziantep ve Hataylılar ise kızartırlar. Gaziantepteki içli köfte daha tombul biçimde karşımıza çıkarken Hataylılar’ın oruk isimli içli köftesi daha uzunlamasına ve tombul bir parmak şeklindedir.

Basitçe dış kabuğunda bulgur, içerisinde (dolgusunda) de et, ceviz, zeytinyağı, soğan ve çeşitli Hatay baharatları kullanılır. Kasaptan alınan etin dövülmesi, sinirlerinin alınması ya da üç-dört kez çektirilmesi oruk lezzetinde belirgin faktörü yaratan yegane unsurdur. Oruğun içerisindeki kıyma ağzınızda yağ gibi erimelidir. Hataylılar her zaman çok severek tüketirler ama özellikle Ramazan aylarında oruk daha fazla tüketilir.

Her hanede ve elde tarif farklı olsa da basit bir tarif vermek gerekirse “Oruk” aşağıdaki anlatacağımız şekilde hazırlanır ancak hamurunda kullanacağınız etin et makinesinden en az üç dört kez geçirmeniz gerekmektedir. Bu şekilde dövülmüş et kıvamını alacaktır. Ya da eti tokmakla dövmeniz gerekmektedir. Dış hamurunda et kullanmak istemeyenlerini olabilir. O zaman iki adet büyük boy patatesi haşlayarak hamurun içerisine ilave edebilirsiniz. O da kıyma yerine bağlayıcı olacaktır. Oruğun harcında kullanacağınız ince bulguru köfte yapımına başlamadan iki saat önce ıslatarak hazır bekletmeniz çok önemli. Yoksa bütün süreçleriniz aksar.

Ortalama 1 saatte hazırlayacağınız 30 (otuz) adet “Oruk” için gerekli olan malzemeleri aşağıdaki gibidir. Eğer uğraşmak istemezseniz Harbiyiyorum Dükkan’dan hemen ısıtıp yemelik oruk satın alabilirsiniz.

Oruk Tarifi İçin Malzemeler

Hamuru için gerekli malzemeler;

• 300 gram yağsız dana kıyma ya da dövülmüş et
• 3 su bardağı ince bulgur (köftelik)
• İrmik (5 yemek kaşığı)
• Un (2 yemek kaşığı)
• 1 yemek kaşığı salça
• 1 çay kaşığı kimyon
• 1 çay kaşığı tuz
• 1 su bardağı su

İçi için gerekli malzemeler;

• 350 gram orta yağlı dana kıyma
• Hatay biber salçası (1 yemek kaşığı)
• 5 yemek kaşığı zeytinyağı
• Orta boy soğan (2 adet)
• Kimyon (1 çay kaşığı)
• 2 çay kaşığı karabiber
• Pul biber (1 çay kaşığı)
• 2 çay kaşığı tuz
• 10 dal maydanoz (isteğe göre)

Kızartmak için;

1,5 su bardağı sıvı yağ

Oruk Tarifi Nasıl Yapılır?

1. Bulgurunuzu yoğurma tepsisin içine alın ve üzerine bir su bardağı kadar sıcak su dökün. Şişmesi için üzerini örtüp bir kenara alın. Daha sonra soğanların kabuklarını soyup minik küpler halinde doğrayın.
2. Orta boy bir tavanın içine zeytinyağı, salça ve soğanları boşaltın. Soğanlar hafif pembeleşene kadar kavurun. Pembeleşen soğanlarınızın üzerine kıymayı ilave ederek kavurmaya devam edin.
3. Kıymalar piştiğinde son olarak baharat ve tuzunu ilave edip, dinlenmesi için kenara alın. Dinlendikten sonra maydanozları ince ince kıyın ve harcın içine ekleyin. Böylece bir kabın için su koyun. Şişmeye bıraktığınız bulgurun üzerine dövülmüş et hariç tüm malzemeleri ilave ederek ve arada ellerinizi ıslatarak köftenin hamurunu yoğurun. (Burası maharet gerektiriyor işte)
4. Yavaş yavaş kıvam alan köfte hamurunun içine dövülmüş (ya da çok kez çekilmiş) eti ilave edin ve iyice yoğurun. Hamurunuzdan dilediğiniz büyüklükte parçalar koparın ve orta kısmından başlayarak köftenizin içinizi parmağınızla oymaya başlayın.
5. Uzun bir oruk şekli elde ettiğinizde (Hatay içli köfte şekli budur işte) köftelerinizin içlerini soğumaya bıraktığınız iç harç ile doldurmaya başlayın. Tüm hamura aynı işlemi tekrar uygulayın. Oruklarınızı bir tepsiye dizin ve dolapta yaklaşık bir saat dinlendirin.
6. Derin bir tencerenin içerisine sıvı yağı alın ve kızdırın. Dolapta dinlenmeye bıraktığınız orukları yavaşça kızgın yağın içerisine atın ve kızartmaya başlayın.
7. Kızaran orukları kağıt havlu serili bir tabağın içerisine aktararak fazla yağdan arınmalarını sağlayın.
8. Oruklarınız servise hazır. Aşağıda bir de oruk yapılış videosu ekledik. Onu da izlerseniz, oruk yapım bilginizi iyice pekiştirmiş olursunuz. Elbette en iyisi bilen birini izleyerek öğrenmek. Bunun için de insanın bir Hataylı akrabası, teyzesi halası olması şart.
9. Ekstra lezzet takviyesi önerisi: Servisten birkaç saat önce iki (2) diş sarımsağı dövün ve bir kahve fincanı zeytinyağının içinde bekletin. Yemeden önce yağını bırakmış ve dinlenmiş köftelerinizin üzerine gezdirin ve o şekilde servis edin.
10. Afiyet olsun.