Gedelek’te En İyi Turşu Nereden Alınır? Eylül Turşuları, Gedelek, Orhangazi, Bursa
Siz Bursa’yı İskender Kebap ve Kestane Şekeri olarak bilirsiniz oysa o size coğrafi işaretli Gedelek Turşusu, cantığı, pideli köftesi ve daha fazlası ile geri döner. Bursa gastronomisi hayal gücünüzün ötesindedir. Hiç şüphesiz bunda vakti zamanında payitaht olması ve çok göç almasının da payı büyüktür. O yüzden Gedelek’te Gedelek Turşusu’nun da bir alamet-i farikası vardır şüphesiz. Birazdan tüm detayları ile Gedelek Turşusu’nun farkını sizlere anlatacağız.
Ama öncelikle bilmemiz lazım; Biz tüm bu bilgileri bize turşucular köyünde kapılarını açan Eylül Turşuları ve yeni nesil işletmecisi İsmail Gökkaya’dan öğrendik.
Gelelim hikayeye…
Şimdi efendim Bursa Orhangazi’de Gedelek diye bir köy var. Burası Türkiye’deki tüm turşu ve turşucuların kabesi gibi bir yer. Yer gök turşucu. Resmen turşu severler için bir cennet. Köyde inanır mısınız bilmeyiz ama toplam 65 adet turşu imalatçısı var. Binalarda iki tane su saati var. Biri şehir şebeke suyu için, ötekisi de turşu suyu için. Köyün tüm geçim kaynağı anlamışsınızdır ki turşuculuk.
Tabii ki bu turşunun bir alamet-i farikası var. Orhangazi Gedelek Turşusu’nun ayırt edici özelliği; yabancı kimyevi hiçbir katkı maddesi kullanılmadan bu bölgede yer alan “Gedelek Pınarbaşı Kaynak Suyu” kullanılarak turşuların hazırlanması. Yani o Pınarbaşı denen mukaddes su kaynağı olmasa Gedelek Turşusu diye de bir şey olmayacak. İşte bu kadar basit! Coğrafi işaretle bir ürünün ne anlama geldiğinin en anlamlı tanımı da bu olsa gerek. (Burada Türk Patent Enstitüsü’nden Orhangazi Gedelek Turşusu Resmi Coğrafi İşaret Belgesi var.)
Peki bu Pınarbaşı’nın suyunun özelliği ne? Efendim, su epeyce kireçli bir su. Bu da haliyle tuzla suyu yumuşacık bir kimyasal tepkimeye sokarken turşusu kurulan meyve ve sebzeleri kütür kütür yapıyor. Bütün mesele de bundan ibaret.
Şimdi diyeceksiniz ki “Aman canım ne var bunda!? Kireçsiz suda turşu olmaz mı?” Olur da işte insanlar daha iyi turşu elde etmek için bilakis o kireçsiz suya ilaçlı kireçli kimyasallar ilave ederek yapay kireçli suda fermente turşular üretiyor.
Böylece böyle hazırlanan turşular ne olmuyor?
Doğal olmuyor… Oysa ki Gedelek’te doğanın kendisi bu mükemmel turşu için gerekli şartları biz fanilere sağlıyor.
2800 m2 alanda 40 yıldır ailecek turşu üreten Eylül Turşuları da köydeki diğer turşu üreticisi aileler gibi Pınarbaşı’nın bu mübarek suyuna meftun vaziyette. Bakın tekrar ediyoruz; Bursa Gedelek’teki havzanın yüksek kalsiyumlu kireç kayalarına sahip olması, kaynak suyuna da kireç katkısı sağlıyor. Kireçli su da turşuluk sebzelere o diriliği, diğer bir deyişle kütür kütürlüğü veriyor.
Bize gittiğimizde tam da turşuların kurulmasına denk gelmiştik. Hal böyle olunca Eylül Turşuları’nda imalathanelerini gezip hem turşu kuruluşunu izledik, hem de kendi turşularımızı yine kendimiz seçip bidonlara doldurduk. O tuzun, turşuların kokusu başımızı bir döndürdü pir döndürdü.
Bilenler bilir logomuz tuzluk, turşu da tuzlu olması sebebiyle çok sevdiğimiz yemeklerin başında gelir.
Peki, tamam.
Zevkler ve renkler tartışılmaz ama biz en çok neyin turşusunu seviyoruz?
Fasulye turşusu, erik turşusu, bamya turşusu, balık biber turşusu, biber turşusu şu fani dünyada en çok sevdiğimiz turşuların başında geliyor.
Ne demiştik?
Eylül Turşuları buradaki turşucu ailelerden biri. Nasıl ki her yiğidin yoğurt yiyişi ayrıysa her ailenin de turşu kuruşu ayrı. Biz bu bölgede İsmail sayesinde Eylül Turşuları’nı kendimize aile bildik ve Gedelek’teki resmi turşucumuz ilan etik.
Memleketin zenginliklerine ve dahi lezzet seven herkese selam ile,
Eylül Turşuları – Gedelek, Orhangazi, Bursa
Gedelek, 16825 Orhangazi/Bursa
Tel: +905458553004