Maya Nedir, Çeşitleri Nelerdir?
Daha çok ekmeklerimizde, poğaçalarımızda, pizza hamurlarımızda kullandığımız haliyle bildiğimiz maya, içerdiği enzimler katalizör etkisi sayesinde şekerleri karbondioksit ve alkole dönüştüren bir hücreli bitki organizmasıdır. Yiyeceklerimizde kullandığımız haliyle hamur mayası bu organizma türünün bir alt grubunu oluşturur, sıvı veya hamur durumdaki organik maddelerin kabarıp gaz çıkarması olarak bilinen mayalanma olayına yardımcı olan madde olarak bilinir.
Maya, ısıya karşı duyarlıdır. Hamurunuzla tepkimeye girdiğinde unun içindeki nişastayı glikoza çevirir, ardından alkol ve karbondioksite ayrıştırır. Çıkan gaz baloncukları hamurun içinde hava boşlukları oluşturarak hamurun kabarmasını sağlar. Siz daha hamuru pişirmeden hamurdaki hacim büyümesini görür, hamurunuza daha sonra şekil verirsiniz.
En yaygın olan maya çeşidi eskiden yaş maya olsa da bugün kullandığımız üç çeşit maya vardır: Yaş maya, instant maya ve aktif kuru maya… Bunların yapısal özellikleri farklı olsa da birbirleri yerine kullanılabilirler. Paketleri üzerinden kullanım miktarlarına uymak önemlidir. Aksi halde hamur olması gerekenden erken kabaracak ve sizi istenmeyen sonuçlarla karşılaştıracaktır.
Şimdi teker teker bu mayaların ne olduklarına bakalım.
1- Yaş Maya
Yaş maya marketlerde 42 gramlık küpler halinde, +4 derecede satılan, raf ömrü en fazla 2-3 haftadır olan maya çeşididir. %70’i sudur, bu sebeple yaş maya olarak adlandırılır. İçine bir miktar şeker eklenmiş ılık suda eritilerek kullanılır.
2- Instant Maya
Instant maya, suda eritilmeden unun üstüne kabartma tozu gibi serpilerek kullanılan bir maya çeşididir. Unun üzerine serpilmesi, vaktinden önce herhangi bir sıvı malzemeyle temas etmemesi bakımından önemlidir. 2 yıl kadar raf ömrü vardır ve önceden hazırlık yapmanıza gerek yoktur.
3- Aktif Kuru Maya
Aktif kuru maya, yaş mayanın su yüzdesi azaltılarak paketlenmiş, raf ömrü yaş mayadan daha uzun (yaklaşık 1 ay) olan bir maya çeşididir. Azaltılmış su miktarını da telafi etmek için kullanılan mayanın 4 misli fazla ılık suda şeker ile karıştırılarak eritilir.
Bütün mayaları birbiri yerine kullanabileceğiniz için mutfak pratiğinize en uygun mayayı seçip birbirinden güzel hamurişi ürünler ve ekmekler yapmaya hemen başlamanızı öneririz.