Nokul Nedir?

Nokul, mayalı hamurla yapılan ve Sinop, Samsun ve Isparta’da karşımıza çıkan bir çeşit çörektir. Sinop Gerze Kaymakamlığı’nın sayfasında “Kurban ve Ramazan bayramları ile özdeşleşmiş bir yiyecektir.” diye tanımlanan nokulun en ayırt edici özelliği rulo şeklinde olmasıdır.

Bu bağlamda spiral görüntüsü ile pastanelerde yaygın olarak gördüğümüz haşhaşlı çöreği andırsa da aslında nokul tamamen farklı bir yiyecektir. Ne börek, ne de poğaça kategorisine girer.

Nokulun bir çok çeşiti vardır. Yörelere göre farklılık gösteren içeriklere sahiptir. Mesela başlıca nokul çeşitlerini saymak gerekirse; tahinli, cevizli, cevizli/üzümlü, haşhaşlı, kuru üzümlü, kıymalı, tahinli, fındıklı, çikolatalı diyebiliriz.

Mesela Sinop nokulu kuru üzümlü, Isparta’da tahinli, Bafra’da ise cevizli oluyor. Samsun’da fındık ve kuru üzümlü nokullar yaygındır fakat yine Samsun’da tahinli ve haşhaşlı olanlara da denk gelirsiniz. Ayrıca Sinop’ta patateslisi de yaygın biçimde karşımıza çıkar.

Başlıca nokul çeşitlerinin görsellerini aşağıda bulabilirsiniz.

• 

• 

• 

Nokul için; özellikle cevizli/üzümlü ve fındıklı olanlarına “Karadenizlilerin mesir macunu yakıştırması.” da yapılır. Yaprak yaprak açılan iç katmanlarına bal ve reçel sürülerek yendiğinden böyle denildiği sanılmaktadır.

Şüphesiz en iyi eşlikçisi çaydır ve elle kopartılarak yenir. Bir iddiaya göre nokul aslında Sinop’ta Çerkes ve Gürcü köylerinde ortaya çıkmıştır. Daha sonra Samsun ve Isparta’da yayılmıştır.

Nokulda genel teamül fındık yerine cevizin kullanılması üzerinedir. Sinop Gerze Kaymakamlığı sayfasında bir tuzlu, bir de tatlı nokul tarifi mevcuttur. Tuzlu olan kıymalı, tatlı olan ise cevizli ve kuru üzümlü nokuldur.

Sinop, Gerze Kaymakamlığı‘na göre nokulun tanımı ve tarifi aşağıdaki gibidir;

Kurban ve şeker bayramlarıyla özdeşleşmiş bir yiyecektir. 1 paket katı margarin, 1 yumurta, ½ bardak yoğurt, tuz su (ya da kül suyu) ile yoğrulur ve hamur dinlenmeye bırakılır.

Kıymalı nokul için; soğan ve kıyma kavrulur, tuz ve karabiber ilave edilir.
Cevizli nokul için; Kuru üzüm, şeker ve dövülmüş ceviz karıştırılır.

Dinlendirildikten sonra açılan hamur yağlanır ve içerisine bu malzemelerden konularak rulo şeklinde kıvrılır. Rulo haline gelen hamur bir ucundan başlanarak tekrar kıvrılır ve tekerlek şekline getirilir, tepsiye yerleştirilir ve pişirilir.

Afiyet olsun.

İlginizi çekebilecek diğer yazılarımız:
Sinop Mantısı Nedir?
Röportaj: Karousa Mantı & Nokul, Gerze Mantısı ve Gerze Yöresel Ürünlerin Hikayesi…
“Karousa Mantı & Nokul” Gerze, Sinop Yöresel Ürünleri ile Harbiyiyorum Dükkan’da Satışta!