Cağ Kebabı Nedir?

Her ne kadar dönerin yan yatmış halidir diye halk arasında bir tanımı olsa da cağ kebabı demek Erzurum demektir ve Erzurum denince cağ kebabı ilk akla gelen yemeklerden biridir.

Cağ kebabının ortaya çıkış yerinin Oltu, Erzurum olduğu rivayet edilir. Lakin bu bir pazarlama yanılgısıdır. Gerçek cağ kebabının çıkış yeri Erzurum Kosor‘dur. (Yazının ilerleyen bölümlerinde değineceğim) Ancak Artvin’de de özellikle Erzurum’a yakın ilçelerde, cağ kebabı severek yenilen bir et yemeği, kebabıdır. Bir diğer ismi de “Kaçakçı Kebabı”dır.

Hazırlanışında özellikle kuzu eti tercih edilir ama kuzu olmadığı yerde koyun eti de kullanılır. Kuzu eti, soğan, karabiber ve tuz ile harmanlanarak bir döner çubuğuna geçirilir ve daha sonra bu marine olmuş et yığınları yatık bir halde yoğun odun ateşinde pişirilir. Cağ ismi ise o yörelerde şişlere verilen isimdir. Yani şiş kebap = cağ kebap demektir. Odun ateşinde pişen etler bir döner bıçağı yardımıyla bu şişlere, cağlara doğru kesilir ve tabağa bu şişlere geçirilmiş şekilde servis edilir. 

Cağ kebabı yemek isteyenler restorana gittiklerinde ne kadar cağ/şiş yiyip yemeyeceklerine kendileri karar verirler. Dur denilmediği takdirde garson tabağınıza içine kuzu etleri çekilmiş cağları bırakmaya devam eder. Genelde masaya çeşitli garnitürler ve olmazsa olmaz soğan ile birlikte servis edilir. Yanında mutlaka sıcak lavaş olmalı ve hatta o lavaşın içerisine hem cağ kebabı çekilmeli hem de soğan eklenip öyle mideye gönderilmelidir.

Tatari Nedir?

İşin uzmanları ve şikemperverler cağ kebabını “Tatari” olarak sipariş ederler. Tatari cağ kebap literatüründe bir sunum ve pişim şekline verilen isimdir. Bu sunumda cağa çekilen etlerin alt tarafı biraz daha az pişkindir. Tekrardan ısıtılmaz. (Çiğe yakındır.) Eti çok pişmiş sevenlere göre değildir. Bu yüzden pişkin sevenler için etlerin arka kısımları cağa çekildikten sonra tekrar pişirilirler. Ancak bir kez tatari yiyip seven kişi bir daha cağ siparişlerini hep tatari olarak verir.

Her ne kadar cağ kebabı için Erzurum ili coğrafi işaret almış olsa da Vedat Milor da dahil olmak üzere birçok yemek yazarı ve uzmanına göre Türkiye’nin en iyi cağ kebabı Ardanuç, Artvin’dedir. Aslında “Cağ Kebabı” için Çoruh nehri deltası genelinde ortaya çıkmış bir yemektir demek daha doğru olur. Ayrıca Erzurum’da Şenkaya ilçesinin bir köyü olan Kosor’da (yeni adı Akşar) da 200 yıldır yapılageldiği söylenmektedir. İstanbul’daki Şehzade Cağ Kebap’ın sahibi ve ustası Özcan Yıldırım’ın Kosor’lu vefat eden ustası yüz küsur yaşındadır. Yani cağ kebabının en eski bilinen ortaya çıkış yeri Kosor’dur. Kars’ta da “Kosor Cağ Kebap” isimli bir cağ kebap lokantasının bulunması da muhtemelen tesadüf değildir. Kosorlular “Tatari” kesime Tatari demez doğrudan “Kosor” derler. Tatarinin doğrudan bir anlamı olmadığını ve Oltu’nun cağ kebabı sahnesinde ön plana çıkmasının Ankara’lı cağ kebapçıların kabahati olduğunu iddia ederler.

Biz de Artvin’de yediğimiz cağ kebabının lezzetini unutamıyoruz. Kimilerine göre İstanbul’da en iyi yapan yer Eminönü’ndeki “Şehzade Cağ Kebap”tır, kimilerine göre ise Gebze Tır Garajı’ndaki “Edo Cağ Kebap”tır. Erzurum’da ise en eski cağ kebapçılar Gel-Gör ve Koç Cağ kebaptır. Bunun dışınca cağ kebap gerçekten Türkiye’de en iyi ve özgün kebap yorumlarından biridir.

Ne olursa olsun cağ kebabının başarısı, etin kalitesi ve lokantanın sürümü ile doğru orantılıdır. Etler kesinlikle pişirilir pişirilmez servis edilmelidir.

Afiyet olsun. 

Not: Yazıya katkıda bulunmak isterseniz, yorumlara görüşlerinizi/bilgilerinizi bırakabilirsiniz.

Cağ Kebap ile ilgili diğer yazılarımıza da göz gezdirmek isteyebilirsiniz;

İstanbul Anadolu Yakası’nın En İyi Cağ Kebapçıları

İstanbul Avrupa Yakası’nın En İyi Cağ Kebapçıları

*Yayına giren videolarımızdan haberdar olmak için Harbi Yiyorum Youtube kanalımıza abone olmayı unutmayın!