Tirit Nedir?

Tirit, Anadolu’nun çeşitli bölgelerinde, et suyuna bayat ekmek ya da kızartılmış ekmekle yapılan genel bir yemek türüne verilen isimdir. Tirit dilimize Farsça’dan girmiştir. “Trid “ya da “Tahreed” diye okunur. Dolayısı ile buradan, Tirit’in Arap ülkelerinde ve İran’da da bilinip yapıldığını anlayabiliriz.

Karadeniz bölgesinde özellikle Samsun ve civarında yaygın bir yöresel lezzettir. Konya’da tirit sumak ve sarımsaklı yoğurt ile Konya Tiridi adı altında bambaşka bir hal alır. Her yörenin ana proteinine göre tirit kaz, ördek, tavuk, inek, koyun, tavşan eti ile hazırlanabilir. Yörelere göre başka et çeşitleri de kullanılabilir. Örneğin Kars’ta kaz meşhur olduğu için kaz ile tirit yapılır. Ama kaz tiriti esas meşhur olan yer esas Samsun’dur

Samsun’da keza “Kaz Ekmeği” de denilen ama teknik olarak bir “Tirit” olan Kaz Tiridi özellikle öne çıkar ve coğrafi işareti alınmış bir yemektir. Kaz eti, sac yufkası (yoka) ve pilav birleştirilerek yapılır. Kaz eti kısık ateşte uzun süre pişirilerek yağı çıkarılır. Bu çıkan kaz yağı ile pilav yapılır. Genişçe bir tepsiye önce pilav, sonra kaz eti ve üzerilerine kazın suyu ile ıslatılmış yufka konulur. Tirit kelimesi orijin olarak Farsça’dır ve “süte veya et suyuna batırılmış ekmek” anlamına gelmektedir.

Türkiye’de Karadeniz Bölgesi’nde Kastamonu, Sinop ve Samsun, Doğu Anadolu Bölgesi’nde Şanlıurfa ve Diyarbakır, İç Anadolu Bölgesi’nde ise Konya’da oldukça bilinen ve sevilerek tüketilen bir yemektir. Tirit’in temelde hazırlanışı aynı olsa da yörelere göre hazırlanışında ufak nüans farklılıkları vardır.

Orta Asya’da yapılan Papara ve Beşbarmak yemeği ile de benzerlik gösterir.

“Tiridine bandım.” türkü sözlerine ilham olmuş olan yemektir. Türkü aslen bir Kastamonu türküsüdür.

*Tirit hakkında sizin de ekleyeceğiniz bilgiler varsa lütfen yorum kısmına yazarak bu yazıya katkıda bulunun. Bu yazıyı hep birlikte geliştirelim.